-
1 ubi
ūbi, Adv., archaist. cubi (Lokativform zum Relativ u. Interrogativ qui, quis), wo, I) eig.: a) übh.: velim ibi malis esse, ubi aliquo numero sis, quam istic, ubi solus sapere videare, Cic.: ubi tyrannus est, ibi etc., Cic.: omnes qui tum eos agros, ubi hodie est haec urbs, incolebant, Cic.: non modo ut Spartae, rapere ubi pueri et clepere discunt, Cic.: in ipso aditu atque ore portus, ubi etc., Cic.: in eam partem ituros atque ibi futuros Helvetios, ubi eos Caesar constituisset atque esse voluisset, Caes.: nam ubi tu profusus es, ibi ego me pervelim sepultam, Plaut. – mit angehängter Fragepartikel nam, in qua non video, ubinam mens constans et vita beata possit insistere, Cic. de nat. deor. 1, 24. – m. Genet. terrarum, loci, zB. quid ageres, ubi terrarum esses, Cic.: non... ubi terrarum sim, nescio, Plaut.: vocatum ducem percunctatur, ubi terrarum esset, Liv.: ut inanis mens quaerat, ubi sit loci, Plin. – b) in direkter Frage, wo? So. ubi patera nunc est? Me. in cistula, Plaut.: ubi quaeram? Cic.: ubi sunt, qui Antonium Graece negant scire? Cic. – m. Genet. gentium, zB. ubi illum quaeram gentium? Plaut.: u. mit angehängter Fragepartikel nam, ubinam gentium sumus? Cic.: ubinam est is homo gentium? Plaut. – c) ubi = wohin, insula, ubi damnati mittebantur, Schol. Iuven. 1, 73. – II) übtr.: A) v. der Zeit, wann, da, als, sobald als, ubi summus imperator non adest ad exercitum, Plaut.: ubi ego Sosia nolim esse, Plaut.: ubi friget, huc evasit, Ter.: ubi lucet, magistratus etc., Varro: quem ubi vidi, equidem vim lacrimarum profudi, Cic.: ubi semel quis peieraverit, ei credi postea non oportet, Cic.: ubi galli cantum audivit, avum suum revixisse putat, Cic.: ubi de eius adventu Helvetii certiores facti sunt, legatos ad eum mittunt, Caes. – verb. mit primum, zB. at hostes, ubi primum nostros equites conspexerunt, Caes.: ubi primum coeperat non convenire, Quint. – m. folg. exinde, ostium ubi conspexi, exinde me ilico protinam dedi, Plaut. Curc. 363. – B) in Beziehung auf fachl. od. persönl. Gegenstände, wie in der Umgangssprache unser wo = wobei, worin, womit, wodurch, bei-, mit welchem, durch welchen, huiusmodi res semper comminiscere, ubi me excarnifices, Plaut.: cum multa colligeres et ex legibus et ex senatus consultis, ubi, si verba, non rem sequeremur, confici nihil posset, Cic.: est, ubi id isto modo valeat, Cic.: ne illi sit cera, ubi facere possit litteras, Plaut.: si rem servassem, fuit, ubi negotiosus essem, Plaut. – neque nobis adhuc praeter te quisquam fuit, ubi nostrum ius contra illos obtineremus, bei dem, Cic.: Alcmene, questus ubi ponat aniles, Iolen habet, Ov. – C) ubi ubi = ubicum que, wo nur immer, wo immer, an allen Orten wo, una haec spes est, ubi ubi est, celari non potest, Ter.: facile, ubi ubi essent se conversuros aciem, Liv. – m. Genet. gentium, zB. perii, nisi Libanum inveniam iam, ubi ubi est gentium, Plaut. – / Nbff. ube, Corp. inscr. Lat. 6, 26708 u. 11, 1331 (b): ubei, Corp. inscr. Lat. 1, 196, 5 u. 28; 1, 198, 21 ö. (vgl. Ritschl Opusc. 2, 640 Anm.).
-
2 ubi
ūbi, Adv., archaist. cubi (Lokativform zum Relativ u. Interrogativ qui, quis), wo, I) eig.: a) übh.: velim ibi malis esse, ubi aliquo numero sis, quam istic, ubi solus sapere videare, Cic.: ubi tyrannus est, ibi etc., Cic.: omnes qui tum eos agros, ubi hodie est haec urbs, incolebant, Cic.: non modo ut Spartae, rapere ubi pueri et clepere discunt, Cic.: in ipso aditu atque ore portus, ubi etc., Cic.: in eam partem ituros atque ibi futuros Helvetios, ubi eos Caesar constituisset atque esse voluisset, Caes.: nam ubi tu profusus es, ibi ego me pervelim sepultam, Plaut. – mit angehängter Fragepartikel nam, in qua non video, ubinam mens constans et vita beata possit insistere, Cic. de nat. deor. 1, 24. – m. Genet. terrarum, loci, zB. quid ageres, ubi terrarum esses, Cic.: non... ubi terrarum sim, nescio, Plaut.: vocatum ducem percunctatur, ubi terrarum esset, Liv.: ut inanis mens quaerat, ubi sit loci, Plin. – b) in direkter Frage, wo? So. ubi patera nunc est? Me. in cistula, Plaut.: ubi quaeram? Cic.: ubi sunt, qui Antonium Graece negant scire? Cic. – m. Genet. gentium, zB. ubi illum quaeram gentium? Plaut.: u. mit angehängter Fragepartikel nam, ubinam gentium sumus? Cic.: ubinam est is homo gentium? Plaut. – c) ubi = wohin, insula, ubi damnati mittebantur, Schol. Iuven. 1, 73. – II) übtr.: A) v. der Zeit, wann, da, als, sobald als, ubi summus impera-————tor non adest ad exercitum, Plaut.: ubi ego Sosia nolim esse, Plaut.: ubi friget, huc evasit, Ter.: ubi lucet, magistratus etc., Varro: quem ubi vidi, equidem vim lacrimarum profudi, Cic.: ubi semel quis peieraverit, ei credi postea non oportet, Cic.: ubi galli cantum audivit, avum suum revixisse putat, Cic.: ubi de eius adventu Helvetii certiores facti sunt, legatos ad eum mittunt, Caes. – verb. mit primum, zB. at hostes, ubi primum nostros equites conspexerunt, Caes.: ubi primum coeperat non convenire, Quint. – m. folg. exinde, ostium ubi conspexi, exinde me ilico protinam dedi, Plaut. Curc. 363. – B) in Beziehung auf fachl. od. persönl. Gegenstände, wie in der Umgangssprache unser wo = wobei, worin, womit, wodurch, bei-, mit welchem, durch welchen, huiusmodi res semper comminiscere, ubi me excarnifices, Plaut.: cum multa colligeres et ex legibus et ex senatus consultis, ubi, si verba, non rem sequeremur, confici nihil posset, Cic.: est, ubi id isto modo valeat, Cic.: ne illi sit cera, ubi facere possit litteras, Plaut.: si rem servassem, fuit, ubi negotiosus essem, Plaut. – neque nobis adhuc praeter te quisquam fuit, ubi nostrum ius contra illos obtineremus, bei dem, Cic.: Alcmene, questus ubi ponat aniles, Iolen habet, Ov. – C) ubi ubi = ubicum que, wo nur immer, wo immer, an allen Orten wo, una haec spes est, ubi ubi est, celari non potest, Ter.: facile, ubi ubi essent se conversuros aciem, Liv. – m.————Genet. gentium, zB. perii, nisi Libanum inveniam iam, ubi ubi est gentium, Plaut. – ⇒ Nbff. ube, Corp. inscr. Lat. 6, 26708 u. 11, 1331 (b): ubei, Corp. inscr. Lat. 1, 196, 5 u. 28; 1, 198, 21 ö. (vgl. Ritschl Opusc. 2, 640 Anm.). -
3 ubi
ŭbī̆, adv. [for quo-bi; cf. Gr. pou, po-thi; Ion. ko-thi].I.Lit.A. 1.With corresp. ibi:2.in eam partem ituros atque ibi futuros Helvetios, ubi eos Caesar constituisset,
Caes. B. G. 1, 13:velim, ibi malis esse, ubi aliquo numero sis, quam istic, ubi solus sapere videare,
Cic. Fam. 1, 10; cf.:nemo sit, quin ubivis, quam ibi, ubi est, esse malit,
id. ib. 6, 1, 1:ergo, ubi tyrannus est, ibi... dicendum est plane nullam esse rem publicam,
id. Rep. 3, 31, 43:ibi unde huc translata essent, atque ubi primum exstitissent,
id. ib. 2, 16, 30.—Referring to other expressions of place:3.omnes, qui tum eos agros, ubi hodie est haec urbs, incolebant,
Cic. Rep. 2, 2, 4:non modo ut Spartae, rapere ubi pueri et clepere discunt,
id. ib. 4, 5, 11:in ipso aditu atque ore portus, ubi, etc.,
id. Verr. 2, 5, 12, § 30.—With the interrogative particle nam suffixed:4.in quā non video, ubinam mens constans possit insistere,
Cic. N. D. 1, 10, 24.—With terrarum, loci (v. terra and locus):5.non edepol nunc, ubi terrarum sim, scio, si quis roget,
Plaut. Am. 1, 1, 180:quid ageres, ubi terrarum esses,
Cic. Att. 5, 10, 4:ubi loci fortunae tuae sint, facile intellegis,
Plaut. Capt. 5, 2, 5:ut inanis mens quaerat, ubi sit loci,
Plin. 7, 24, 24, § 90.—Repeated ubi ubi, also written as one word ubiubi, wherever, wheresoever = ubicumque (very rare):B.ubi ubi est, fac, quamprimum haec audiat,
Ter. Eun. 5, 8, 12:sperantes facile, ubiubi essent se... conversuros aciem,
Liv. 42, 57, 12.—With gentium:ubi ubi est gentium,
Plaut. As. 2, 2, 21.—In a direct interrogation, where? So. Ubi patera nunc est? Me. In cistulā, etc., Plaut. Am. 1, 1, 264:2.ubi ego perii? ubi immutatus sum? ubi ego formam perdidi?
id. ib. 300:ubi inveniam Pamphilum? Ubi quaeram?
Ter. And. 2, 2, 1; 2, 2, 6:ubi sunt, qui Antonium Graece negant scire?
Cic. de Or. 2, 14, 59:heu! ubi nunc fastus altaque verba jacent?
Ov. H. 4, 150 Ruhnk.—Esp., with gentium:II.ubi illum quaeram gentium?
Plaut. Ep. 5, 2, 13; and with the interrog. particle nam suffixed:ubinam est is homo gentium?
id. Merc. 2, 3, 97:o di immortales! ubinam gentium sumus?... in quā urbe vivimus?
Cic. Cat. 1, 4, 9 (v. gens).—Transf.A.Most freq. of time, when, whenever, as soon as, as:2.ubi summus imperator non adest ad exercitum,
Plaut. Am. 1, 3, 6:ubi ego Sosia nolim esse, tu esto sane Sosia. Nunc. etc.,
id. ib. 1, 1, 284:ubi friget, huc evasit,
Ter. Eun. 3, 3, 11:ubi lucet, magistratus myrrhā unguentisque unguentur,
Varr. L. L. 6, § 87 Müll.:ut sol, victis ubi nubibus exit,
Ov. M. 5, 571:qualis, ubi hibernam Lyciam Xanthique fluenta Deserit (Apollo),
Verg. A. 4, 143:ubi semel quis pejeraverit, ei credi postea non oportet,
Cic. Rab. Post. 13, 36:hoc ubi Amphitruo erus conspicatu'st meus, Ilico, etc.,
Plaut. Am. 1, 1, 87:ubi de ejus adventu Helvetii certiores facti sunt, legatos ad eum mittunt,
Caes. B. G. 1, 7:ubi ea dies venit, etc.,
id. ib. 1, 8:quem ubi vidi, equidem vim lacrimarum profudi,
Cic. Rep. 6, 14, 14:ubi galli cantum audivit,
id. Pis. 27, 67:at hostes, ubi primum nostros equites conspexerunt... impetu facto, etc.,
Caes. B. G. 4, 12; Quint. 7, 1, 6.—With subj., Hor. C. 3, 6, 41.—With inf. hist., Tac. A. 12, 51.—With correl. adv. of time (mostly anteand post-class.; not in Cic. or Caæs.).(α).With tum:(β).otium ubi erit, tum, etc.,
Plaut. Rud. 2, 4, 13:ubi convivae abierint, tum venias,
id. Stich. 4, 2, 14; id. Pers. 4, 7, 18; Quadrig. ap. Gell. 2, 2, 13:cetera maleficia tum persequare, ubi facta sunt,
Sall. C. 52, 4; Cato, R. R. 33, 2; 33, 45 fin.: ubi conticuerit recte tumultus, tum in curiam patres revocandos esse, Liv. 22, 55, 8; 25, 38, 4; 43, 5, 6;44, 34, 5: ut, cum admissa et perpetrata fuerint, tum denique, ubi, quae facta sunt infecta fieri non possunt, puniantur,
Gell. 6 (7), 3, 42.—Esp., with tum demum:ubi jam caro increscit, tum demum et balineis raris utendum erit,
Cels. 7, 4 fin.; 3, 6; 7, 27; Gell. 16, 8, 16.—With tunc:B.ubi vis acrior imminet hostium, tunc, etc.,
Veg. Mil. 1, 24:tunc est consummata infelicitas. ubi, etc.,
Sen. Ep. 39, 6; 89, 15; 89, 19.—Esp., with tunc demum, Cels. 3, 10.—In colloq. lang., referring to things or persons, instead of the relative pronoun, in which, by which, with which, wherewith, etc.; or of persons, with whom, by whom, etc.:ne illi sit cera, ubi facere possit litteras,
Plaut. As. 4, 1, 22:hujusmodi res semper comminiscere, Ubi me excarnifices,
Ter. Heaut. 4, 6, 9:cum multa colligeres et ex legibus et ex senatusconsultis, ubi, si verba, non rem sequeremur, confici nihil posset,
Cic. de Or. 1, 57, 243:si rem servassem, fuit, ubi negotiosus essem,
Plaut. Truc. 1, 2, 38; cf.:est, ubi id isto modo valeat,
Cic. Tusc. 5, 8, 23; v. sum, I. B. 5. b. b:neque nobis adhuc praeter te quisquam fuit, ubi nostrum jus contra illos obtineremus,
with whom, Cic. Quint. 9, 34:Alcmene, questus ubi ponat aniles, Iolen habet,
Ov. M. 9, 276. -
4 ubi or ubī
ubi or ubī adv. [old cubi for quo-bi, locat. from 1 qui].—Relat., in which place, in what place, where: tum eos agros, ubi hodie est haec urbs, incolebant: in ipso aditu atque ore portūs, ubi, etc.: ibi futuros Helvetios, ubi eos Caesar constituisset, Cs.: nemo sit, quin ubivis, quam ibi, ubi est, esse malit: quid ageres, ubi terrarum esses.— Interrog, where?: ubi inveniam Pamphilum? T.: ubi sunt, qui negant? etc.: Heu! ubi nunc fastus altaque verba iacent? O.—Of time, when, whenever, as soon as, as: Ubi friget, huc evasit, T.: ubi semel quis peieraverit, ei credi postea non oportet: ubi de eius adventu certiores facti sunt, legatos ad eum mittunt, Cs.: docta Versare glaebas... sol ubi montium Mutaret umbras, H.: ubi conticuerit tumultus, tum in curiam patres revocandos esse, L. —In place of a pron relat., in which, by which, with which, wherewith, with whom, by whom: Huius modi res semper comminiscere, Ubi me excarnifices, T.: cum multa conligeres... ubi, si verba, non rem sequeremur, confici nihil posset: neque nobis adhuc praeter te quisquam fuit, ubi nostrum ius obtineremus, with whom: Alcmene, questūs ubi ponat anilīs, Iolen habet, O. -
5 ubi-cumque or ubī-cumque (-cunque, old -quomque)
ubi-cumque or ubī-cumque (-cunque, old -quomque) adv. —Relat., wherever, wheresoever: etsi, ubicumque es, in eādem es navi: ego uni Ser vor, ubīcumque est, O.: Sis licet felix, ubicumque mavis, H.: ubicumque terrarum sunt: ubicumque locorum Vivitis, H.: ubicumque erit gentium: nostrum est ubi quomque opus sit, obsequi, T.— Indef, wherever it may be, anywhere, everywhere Rem patris oblimare, malumst ubicumque, H.Latin-English dictionary > ubi-cumque or ubī-cumque (-cunque, old -quomque)
-
6 ubi
1. тж. ubīadv.1) где (u. heri fuisti? Pl)u. terrarum (gentium)? Pl, C в — каком месте мира?, где (же) на свете?u. judĭcat qui accusat, vis, non lex valet PS — где обвинитель является судьёй, там правит не закон, а силаubi..., ubi C, Cs etc. — там..., где; вместо in или apud в сочет. с pron. relat.collis, u. castra erant Cs — холм, на котором находился лагерь2) поздн. куда (u. ducis asinum istum? Ap)2. conj.когда, как только, после того как, всякий раз какu. de Caesaris adventu Helvetii certiores facti sunt, legatos ad eum mittunt Cs — когда (как только) гельветы узнали о прибытии Цезаря, они отправили к нему пословu..., tunc PS — когда..., тогдаest u. peccat H — случается ему и ошибатьсяu. semel (u. primum) C — как только -
7 Где
- ubi; ubi terrarum; qua;• обитает в степях, где широко распространено - habitat in steppis, ubi late distribuitur;
• я точно не помню места, где нашел это растение - locum, ubi plantam hanc inveni, exacte non memini;
• где-либо (-нибудь, -то) - alicubi; uspiam;
• таким образом, можно думать, что растение было собрано где-то в бассейне реки - ergo putandum est plantam hanc alicubi in systemate fluminis lectam esse;
• где угодно - qualibet; ubique; ubivis;
-
8 tera
terra (archaic tera, Varr. L. L. 5, 4, 21), ae ( gen. terras, Naev. ap. Prisc. p. 679 P.: terraï, Enn. ap. Charis. p. 7 ib. (Ann. v. 479 Vahl.); Lucr. 1, 212; 1, 251; 2, 1063; 3, 989 et saep.), f. [perh. Sanscr. root tarsh-, to be dry, thirsty; Lat. torreo, torris; Germ Durst; Engl. thirst; prop. the dry land], the earth, opp. to the heavens, the sea, the air, etc.; land, ground, soil (cf.: tellus, solum).I.In gen.:B.principio terra universa cernatur, locata in mediā sede mundi, solida et globosa et undique ipsa in sese nutibus suis conglobata, etc.,
Cic. N. D. 2, 39, 98:terra in medio mundo sita,
id. Tusc. 1, 17, 40:hunc statum esse hujus totius mundi atque naturae, rotundum ut caelum, terra ut media sit, eaque suā vi nutuque teneatur,
id. de Or. 3, 45, 178:umbra terrae,
id. Rep. 1, 14, 22:terrae motus,
earthquakes, id. Div. 1, 18, 35; 1, 35, 78; cf. Sen. Q. N. 6, 1, 1 sqq.; Curt. 4, 4 fin.: Plin. 2, 79, 81, § 191 sq.:res invectae ex terrā,
Cic. Rep. 2, 5, 10:terra continens adventus hostium denuntiat,
id. ib. 2, 3, 6:Massilia fere ex tribus oppidi partibus mari alluitur: reliqua quarta est, quae aditum habeat a terrā,
Caes. B. C. 2, 1:cui parti (insulae) nulla est objecta terra,
id. B. G. 5, 13:iter terrā petere,
Cic. Planc. 40, 96; cf.:ipse terrā eodem pergit,
Liv. 31, 16, 3:esse in terrā atque in tuto loco,
on solid ground, Plaut. Merc. 1, 2, 87:ex magnā jactatione terram videns,
Cic. Mur. 2, 4: terrā marique, by land and by water (very freq.), id. Att. 9, 1, 3; id. Imp. Pomp. 19, 56; Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 9, 2; Sall. C. 13, 3; cf. Cic. Ac. 2, 38, 120:insidiae terrā marique factae,
id. Verr. 1, 2, 3;the form et terrā et mari is also class.,
id. ib. 2, 2, 39, § 96 (B. and K. bracket the first et); 2, 5, 50, § 131; id. Mur. 15, 33; Liv. 37, 29, 5; Nep. Hann. 10, 2; id. Ham. 1, 2; id. Alcib. 1, 2; Sen. Ep 60, 2; 101, 4;for which also: bellum terrā et mari comparat,
id. Att. 10, 4, 3:terrā ac mari,
id. Verr. 2, 2, 2, § 4:marique terrāque usque quāque quaeritat,
Plaut. Poen. prol. 105:aut terrā aut mari,
id. Ps. 1, 3, 83:mari atque terrā,
Sall. C. 53, 2:mari ac terrā,
Flor. 2, 8, 11:mari terrāque,
Liv. 37, 11, 9; 37, 52, 3:natura sic ab his investigata est, ut nulla pars caelo, mari, terrā (ut poëtice loquar) praetermissa sit,
Cic. Fin. 5, 4, 9:eorum, quae gignuntur e terrā, stirpes et stabilitatem dant iis, quae sustinent, et ex terrā sucum trahunt, etc.,
id. N. D. 2, 47, 120:num qui nummi exciderunt, ere, tibi, quod sic terram Obtuere?
Plaut. Bacch. 4, 4, 17:tollere saxa de terrā,
Cic. Caecin. 21, 60:tam crebri ad terram accidebant, quam pira,
Plaut. Poen. 2, 38; so,ad terram,
id. Capt. 4, 2, 17; id. Pers. 2, 4, 22; id. Rud. 4, 3, 71:aliquem in terram statuere,
Ter. Ad. 3, 2, 18:ne quid in terram defluat,
Cic. Lael. 16, 58:penitus terrae defigitur arbos,
Verg. G. 2, 290; so. terrae (dat.), id. ib. 2, 318; id. A. 11, 87; Ov. M. 2, 347; Liv. 5, 51, 3; Plin. 14, 21, 27, § 133 al.:sub terris si jura deum,
in the infernal regions, Prop. 3, 5 (4, 4), 39; cf.:mei sub terras ibit imago,
Verg. A. 4, 654:genera terrae,
kinds of earth, Plin. 35, 16, 53, § 191:Samia terra,
Samian pottery clay, id. 28, 12, 53, § 194: terrae filius, son of earth, i. e. human being, Cic. Att. 1, 13, 4:terrā orti,
natives of the soil, aborigines, autochthones, Quint. 3, 7, 26: cum aquam terramque ab Lacedaemoniis petierunt, water and earth (as a token of subjection), Liv. 35, 17, 7:terram edere,
Cels. 2, 7, 7. —Personified, Terra, the Earth, as a goddess;II.usu. called Tellus, Magna Mater, Ceres, Cybele, etc.: jam si est Ceres a gerendo, Terra ipsa dea est et ita habetur: quae est enim alia Tellus?
Cic. N. D. 3, 20, 52; cf. Varr. R. R. 1, 1, 5; Ov. F. 6, 299; 6. 460; Hyg. Fab. 55; 140; 152; Naev. 2, 16; Suet. Tib. 75. —In partic., a land, country, region, territory (cf.: regio, plaga, tractus): Laurentis terra, Enn. ap. Prisc. p. 762 P. (Ann. v. 35 Vahl.):terra erilis patria,
Plaut. Stich. 5. 2, 2; cf.:in nostrā terrā in Apuliā,
id. Cas. prol. 72:tua,
id. Men. 2, 1, 4:mea,
Ov. Tr. 1, 1, 128:in hac terrā,
Cic. Lael. 4, 13:in eā terrā (sc. Sicilia),
id. Verr. 2, 4, 48, § 106:terra Gallia,
Caes. B. G. 1, 30:terra Italia,
Liv. 25 7, 4 Drak. N. cr.; 29, 10, 5; 30, 32, 6; 38, 47 6; 39, 17, 2;42, 29, 1: Africa,
id. 29, 23, 10 Hispania, id. 38, 58, 5:Pharsalia,
id. 33, 6, 11. —In plur.:in quascumque terras,
Cic. Rep. 2, 4, 9:eae terrae,
id. Verr. 2, 3, 18, § 47:qui terras incolunt eas, in quibus, etc.,
id. N. D. 2, 16, 42:abire in aliquas terras,
id. Cat. 1, 8, 20:(Cimbri) alias terras petierunt,
Caes. B. G. 7, 77 et saep. — Esp., terrae, the earth, the world:pecunia tanta, quanta est in terris,
in the whole earth, in the world, Cic. Agr. 2, 23, 62:quid erat in terris, ubi, etc.,
id. Phil. 2, 19, 48; 2, 20, 50; 2, 23, 57; id. Cael. 5, 12:ruberes Viveret in terris te si quis avarior,
Hor. Ep. 2, 2, 157; Sen. Prov. 2, 9; so,aureus hanc vitam in terris Saturnus agebat,
Verg. G. 2, 538:terrarum cura,
id. ib. 1, 26. — Ante-class., also in terrā, in the world:quibus nunc in terrā melius est?
Plaut. Poen. 5, 4, 100:scelestiorem in terrā nullam esse alteram,
id. Cist. 4, 1, 8; id. Mil. 1, 1, 52; 2, 3, 42; id. Bacch. 5, 2, 51; id. Aul. 5, 9, 12; id. Curc. 1, 2, 51.—Hence also the phrase orbis terrarum, the world, the whole world, all nations:quae orbem terrarum implevere famā,
Plin. 36, 36, 13, § 76:Graecia in toto orbe terrarum potentissima,
id. 18, 7, 12, § 65:cujus tres testes essent totum orbem terrarum nostro imperio teneri,
Cic. Balb. 6, 16; but freq. also orbis terrarum, the world, i. e. the empire of Rome:orbis terrarum gentiumque omnium,
id. Agr. 2, 13, 33; cf. id. Rosc. Am. 36, 103;while orbis terrae,
the globe, the earth, the world, id. Phil. 13, 15, 30; id. Fam. 5, 7, 3; id. Fl. 41, 103; id. Agr. 1, 1, 2;but also with ref. to the Roman dominion,
id. de Or. 3, 32, 131; id. Sull. 11, 33; id. Dom. 42, 110; id. Phil. 8, 3, 10; id. Off, 2, 8, 27; id. Cat. 1, 1, 3; cf.of the Senate: publicum orbis terrae consilium,
id. Fam. 3, 8, 4; id. Cat. 1, 4, 9; id. Phil. 3, 14, 34; 4, 6, 14; 7, 7, 19;v. orbis: quoquo hinc asportabitur terrarum, certum est persequi,
Ter. Phorm. 3, 3, 18: ubi terrarum esses, ne suspicabar quidem, in what country, or where in the world, Cic. Att. 5, 10, 4, so, ubi terrarum, id. Rab. Post. 13, 37:ubicumque terrarum,
id. Verr. 2, 5, 55, § 143; id. Phil. 2, 44, 113. -
9 terra
terra (archaic tera, Varr. L. L. 5, 4, 21), ae ( gen. terras, Naev. ap. Prisc. p. 679 P.: terraï, Enn. ap. Charis. p. 7 ib. (Ann. v. 479 Vahl.); Lucr. 1, 212; 1, 251; 2, 1063; 3, 989 et saep.), f. [perh. Sanscr. root tarsh-, to be dry, thirsty; Lat. torreo, torris; Germ Durst; Engl. thirst; prop. the dry land], the earth, opp. to the heavens, the sea, the air, etc.; land, ground, soil (cf.: tellus, solum).I.In gen.:B.principio terra universa cernatur, locata in mediā sede mundi, solida et globosa et undique ipsa in sese nutibus suis conglobata, etc.,
Cic. N. D. 2, 39, 98:terra in medio mundo sita,
id. Tusc. 1, 17, 40:hunc statum esse hujus totius mundi atque naturae, rotundum ut caelum, terra ut media sit, eaque suā vi nutuque teneatur,
id. de Or. 3, 45, 178:umbra terrae,
id. Rep. 1, 14, 22:terrae motus,
earthquakes, id. Div. 1, 18, 35; 1, 35, 78; cf. Sen. Q. N. 6, 1, 1 sqq.; Curt. 4, 4 fin.: Plin. 2, 79, 81, § 191 sq.:res invectae ex terrā,
Cic. Rep. 2, 5, 10:terra continens adventus hostium denuntiat,
id. ib. 2, 3, 6:Massilia fere ex tribus oppidi partibus mari alluitur: reliqua quarta est, quae aditum habeat a terrā,
Caes. B. C. 2, 1:cui parti (insulae) nulla est objecta terra,
id. B. G. 5, 13:iter terrā petere,
Cic. Planc. 40, 96; cf.:ipse terrā eodem pergit,
Liv. 31, 16, 3:esse in terrā atque in tuto loco,
on solid ground, Plaut. Merc. 1, 2, 87:ex magnā jactatione terram videns,
Cic. Mur. 2, 4: terrā marique, by land and by water (very freq.), id. Att. 9, 1, 3; id. Imp. Pomp. 19, 56; Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 9, 2; Sall. C. 13, 3; cf. Cic. Ac. 2, 38, 120:insidiae terrā marique factae,
id. Verr. 1, 2, 3;the form et terrā et mari is also class.,
id. ib. 2, 2, 39, § 96 (B. and K. bracket the first et); 2, 5, 50, § 131; id. Mur. 15, 33; Liv. 37, 29, 5; Nep. Hann. 10, 2; id. Ham. 1, 2; id. Alcib. 1, 2; Sen. Ep 60, 2; 101, 4;for which also: bellum terrā et mari comparat,
id. Att. 10, 4, 3:terrā ac mari,
id. Verr. 2, 2, 2, § 4:marique terrāque usque quāque quaeritat,
Plaut. Poen. prol. 105:aut terrā aut mari,
id. Ps. 1, 3, 83:mari atque terrā,
Sall. C. 53, 2:mari ac terrā,
Flor. 2, 8, 11:mari terrāque,
Liv. 37, 11, 9; 37, 52, 3:natura sic ab his investigata est, ut nulla pars caelo, mari, terrā (ut poëtice loquar) praetermissa sit,
Cic. Fin. 5, 4, 9:eorum, quae gignuntur e terrā, stirpes et stabilitatem dant iis, quae sustinent, et ex terrā sucum trahunt, etc.,
id. N. D. 2, 47, 120:num qui nummi exciderunt, ere, tibi, quod sic terram Obtuere?
Plaut. Bacch. 4, 4, 17:tollere saxa de terrā,
Cic. Caecin. 21, 60:tam crebri ad terram accidebant, quam pira,
Plaut. Poen. 2, 38; so,ad terram,
id. Capt. 4, 2, 17; id. Pers. 2, 4, 22; id. Rud. 4, 3, 71:aliquem in terram statuere,
Ter. Ad. 3, 2, 18:ne quid in terram defluat,
Cic. Lael. 16, 58:penitus terrae defigitur arbos,
Verg. G. 2, 290; so. terrae (dat.), id. ib. 2, 318; id. A. 11, 87; Ov. M. 2, 347; Liv. 5, 51, 3; Plin. 14, 21, 27, § 133 al.:sub terris si jura deum,
in the infernal regions, Prop. 3, 5 (4, 4), 39; cf.:mei sub terras ibit imago,
Verg. A. 4, 654:genera terrae,
kinds of earth, Plin. 35, 16, 53, § 191:Samia terra,
Samian pottery clay, id. 28, 12, 53, § 194: terrae filius, son of earth, i. e. human being, Cic. Att. 1, 13, 4:terrā orti,
natives of the soil, aborigines, autochthones, Quint. 3, 7, 26: cum aquam terramque ab Lacedaemoniis petierunt, water and earth (as a token of subjection), Liv. 35, 17, 7:terram edere,
Cels. 2, 7, 7. —Personified, Terra, the Earth, as a goddess;II.usu. called Tellus, Magna Mater, Ceres, Cybele, etc.: jam si est Ceres a gerendo, Terra ipsa dea est et ita habetur: quae est enim alia Tellus?
Cic. N. D. 3, 20, 52; cf. Varr. R. R. 1, 1, 5; Ov. F. 6, 299; 6. 460; Hyg. Fab. 55; 140; 152; Naev. 2, 16; Suet. Tib. 75. —In partic., a land, country, region, territory (cf.: regio, plaga, tractus): Laurentis terra, Enn. ap. Prisc. p. 762 P. (Ann. v. 35 Vahl.):terra erilis patria,
Plaut. Stich. 5. 2, 2; cf.:in nostrā terrā in Apuliā,
id. Cas. prol. 72:tua,
id. Men. 2, 1, 4:mea,
Ov. Tr. 1, 1, 128:in hac terrā,
Cic. Lael. 4, 13:in eā terrā (sc. Sicilia),
id. Verr. 2, 4, 48, § 106:terra Gallia,
Caes. B. G. 1, 30:terra Italia,
Liv. 25 7, 4 Drak. N. cr.; 29, 10, 5; 30, 32, 6; 38, 47 6; 39, 17, 2;42, 29, 1: Africa,
id. 29, 23, 10 Hispania, id. 38, 58, 5:Pharsalia,
id. 33, 6, 11. —In plur.:in quascumque terras,
Cic. Rep. 2, 4, 9:eae terrae,
id. Verr. 2, 3, 18, § 47:qui terras incolunt eas, in quibus, etc.,
id. N. D. 2, 16, 42:abire in aliquas terras,
id. Cat. 1, 8, 20:(Cimbri) alias terras petierunt,
Caes. B. G. 7, 77 et saep. — Esp., terrae, the earth, the world:pecunia tanta, quanta est in terris,
in the whole earth, in the world, Cic. Agr. 2, 23, 62:quid erat in terris, ubi, etc.,
id. Phil. 2, 19, 48; 2, 20, 50; 2, 23, 57; id. Cael. 5, 12:ruberes Viveret in terris te si quis avarior,
Hor. Ep. 2, 2, 157; Sen. Prov. 2, 9; so,aureus hanc vitam in terris Saturnus agebat,
Verg. G. 2, 538:terrarum cura,
id. ib. 1, 26. — Ante-class., also in terrā, in the world:quibus nunc in terrā melius est?
Plaut. Poen. 5, 4, 100:scelestiorem in terrā nullam esse alteram,
id. Cist. 4, 1, 8; id. Mil. 1, 1, 52; 2, 3, 42; id. Bacch. 5, 2, 51; id. Aul. 5, 9, 12; id. Curc. 1, 2, 51.—Hence also the phrase orbis terrarum, the world, the whole world, all nations:quae orbem terrarum implevere famā,
Plin. 36, 36, 13, § 76:Graecia in toto orbe terrarum potentissima,
id. 18, 7, 12, § 65:cujus tres testes essent totum orbem terrarum nostro imperio teneri,
Cic. Balb. 6, 16; but freq. also orbis terrarum, the world, i. e. the empire of Rome:orbis terrarum gentiumque omnium,
id. Agr. 2, 13, 33; cf. id. Rosc. Am. 36, 103;while orbis terrae,
the globe, the earth, the world, id. Phil. 13, 15, 30; id. Fam. 5, 7, 3; id. Fl. 41, 103; id. Agr. 1, 1, 2;but also with ref. to the Roman dominion,
id. de Or. 3, 32, 131; id. Sull. 11, 33; id. Dom. 42, 110; id. Phil. 8, 3, 10; id. Off, 2, 8, 27; id. Cat. 1, 1, 3; cf.of the Senate: publicum orbis terrae consilium,
id. Fam. 3, 8, 4; id. Cat. 1, 4, 9; id. Phil. 3, 14, 34; 4, 6, 14; 7, 7, 19;v. orbis: quoquo hinc asportabitur terrarum, certum est persequi,
Ter. Phorm. 3, 3, 18: ubi terrarum esses, ne suspicabar quidem, in what country, or where in the world, Cic. Att. 5, 10, 4, so, ubi terrarum, id. Rab. Post. 13, 37:ubicumque terrarum,
id. Verr. 2, 5, 55, § 143; id. Phil. 2, 44, 113. -
10 terra
terra, ae, f. [st2]1 [-] la terre (planète). [st2]2 [-] le continent, la terre ferme (opposée à la mer ou au ciel). [st2]3 [-] la terre (élément). [st2]4 [-] terre, sol, terrain, terroir. [st2]5 [-] sol, surface de la terre. [st2]6 [-] pays, contrée, région. - terrae hiatus: gouffre, abîme. - accidere ad terram: tomber par terre. - aliquem ad terram dare: jeter qqn par terre. - terrae procumbere, Ov.: se coucher par terre. - terra marique: sur terre et sur mer, par terre et par mer. - terrae, ārum, f.: - [abcl]a - le globe terrestre, l'univers. - [abcl]b - le monde (habité par les hommes), le genre humain. - orbis terrarum: l'univers. - ubi terrarum?: en quelle partie du monde? - Terra, ae, f.: la Terre (déesse). - terrae filius nescio quis, Cic.: je ne sais quel inconnu. - in terris (per terras): dans le monde. - avec mouv. - sub terras, Virg.: sous terre, aux enfers.* * *terra, ae, f. [st2]1 [-] la terre (planète). [st2]2 [-] le continent, la terre ferme (opposée à la mer ou au ciel). [st2]3 [-] la terre (élément). [st2]4 [-] terre, sol, terrain, terroir. [st2]5 [-] sol, surface de la terre. [st2]6 [-] pays, contrée, région. - terrae hiatus: gouffre, abîme. - accidere ad terram: tomber par terre. - aliquem ad terram dare: jeter qqn par terre. - terrae procumbere, Ov.: se coucher par terre. - terra marique: sur terre et sur mer, par terre et par mer. - terrae, ārum, f.: - [abcl]a - le globe terrestre, l'univers. - [abcl]b - le monde (habité par les hommes), le genre humain. - orbis terrarum: l'univers. - ubi terrarum?: en quelle partie du monde? - Terra, ae, f.: la Terre (déesse). - terrae filius nescio quis, Cic.: je ne sais quel inconnu. - in terris (per terras): dans le monde. - avec mouv. - sub terras, Virg.: sous terre, aux enfers.* * *Terra, terrae. Cic. La terre.\Terra. Cic. Pays, Region, Province.\Ardua terrarum. Virgil. Montaignes.\Filii terrae. Cic. Gents incongneuz.\Orae terrarum. Horat. Regions.\Orae terrarum. Lucretius. Les extremitez et bords de terre, Les rivages de mer.\Sator terrarum. Stat. Dieu qui a faict la terre.\Cruda. Lucan. Motte de terre herbue, Glazon.\Gracilis terra. Seneca. Gresle, longue et estroicte.\Iners. Horat. Immobile.\Insterni terra. Stat. Estre enterré.\Inuertere terras vomere. Virgil. Labourer.\Mouet terra. Suet. Il y a tremblement de terre, La terre tremble.\Premere terras. Lucan. Seigneurier et regner ou dominer.\Quatere terram alterno pede. Horat. Danser.\Scindere terram aratro. Ouid. Labourer à la charue.\Solutae terrae. Horat. Delivrees du froid d'hyver qui les avoit tenu serrees.\Vertere terram. Virgil. Labourer.\Nationibus terra marique imperare. Cicero. Par mer et par terre. -
11 Welt
Welt, I) der Inbegriff aller vorhandenen Dinge: res (die Dinge). – mundus (die Weltordnung u. der Weltkörper). – Ist es = Weltall, s. d. – in einer andern W., dort in jener W., illic (bei den Alten auch apud inferos, in der Unterwelt): in eine andere W., illuc: in eine andere W. hinübergehen, hinüberschlummern, illuc abire in communem locum; illuc abire, quo priores abierunt; abire ad deos: in eine bessere W. hinüberschlummern, ad meliora proficisci. – II) der Erdkreis: orbis terrae- (die Erdscheibe, Erde). – orbis terrarum (der den Römern bekannte und unterworfene Komplex von Ländern, z.B. Roma, orbis terrarum caput: u. extra orbem terrarum exagitari). – terrae (die Länder übh.). – terrae omnes (alle Länder). – gentes (die Völker, z.B. gentium domitor: u. Xerxes, terror gentium). – omnes od. universae gentes (alle Völker, z.B. victor omnium od. universarum gentium). – die Herren der W., terrarum domini (v. den Göttern); terrarum od. omnium terrarum principes (v. einem Volk): auf die W. kommen, das Licht der W. erblicken, in vitam edi: in lucem edi et suscipi; nasci (geboren werden): eben auf die W. od. zur W. gekommen, s. neugeboren: zur W. bringen, in lucem edere; parĕre (gebären): auf der W. sein, esse; natum esse: seitdem ich auf der W. bin, postquam natus sum: nicht mehr auf der W. sein, esse desisse. – jmd. aus der Welt schaffen, schicken, alqm e od. de medio tollere; alqm interimere: in die weite W. gehen, in longinquas terras proficisci. – Daher als verstärkender Ausdruck in Beziehungen wie: kein Mensch in der W., homo nemo; es ist kein Mensch in der W. etc., nemo est omnium, qui etc. nichts in [2672] der W., nihil omnium (z.B. minus metuerunt): was in aller W.? quid tandem?: wie in aller W.? quonam tandem modo?: wo in der W., ubi gentium? ubi terrarum?: alles in der W., quidvis; nihil non: ich bitte dich um alles in der W., omnibus precibus te obsecro; per hominum atque deorum fidem te obtestor: der schlechteste Mensch in der W., homo omnium nequissimus: ich bin der unglücklichste Mensch von der W., prorsus nihil abest, quin sim miserrimus. – III) der Inbegriff aller irdischen Dinge: res humanae, auch bl. res (im allg.). – res sensibus obnoxiae (sinnliche Dinge, im Gegensatz zum Geistigen). – Verachtung der W., despicientia rerum: die W. verlassen, aus der W. scheiden (= sterben), rebus humanis excedere: diese Welt verlassen, has res relinquere. – IV) der Inbegriff aller lebenden Menschen: homines. – cives (die Mitbürger). – die heutige, jetzige W., homines qui nunc sunt od. vivunt; homines huius aetatis; hoc saeculum (das jetzige Zeitalter): die alte W., antiquitas; aetas vetus; veteres: die gelehrte W., litterati homines: die junge W., pueri (die Knaben); adulescentes (die Jünglinge); iuvenes (die erwachsenen Jünglinge, die jungen Männer): die schöne W., sexus muliebris; mulieres: die vornehme, seine, elegante W., homines lautissimi, auch bl. lautissimi; homines urbani; homines lauti et urbani. – die ganze W., alle W., omnes homines; omne genus hominum; di hominesque; auch bl. omnes: vor aller W., vor den Augen der W., in publico; populo teste: für alle W., in publicum; in commune (z.B. disserere): alle W. spricht davon, hoc in omnium ore est: vor den Augen der W. leben, vivere in publico; in maxima celebritate atque in oculis civium vivere: vor aller W., vor den Augen der W. geschehen, vorgehen, in oculis omnium geri: so ist die W., sie sunt homines; sie est vulgus: groß vor der W., in luce atque in oculis civium magnus. – V) seine Lebensart: mores elegantiores; mores humani; humanitas. – seine W., urbanitas: ohne W., imperitus morum: ein Mann von W., s. Weltmann.
-
12 terra
terra, ae, f. (›das Trockene‹; vgl. τερσαίνω neben torreo u. ex-torris), die Erde, im Gegensatz zum Himmel, zum Meere, zur Luft usw., der Erdkörper, der Erdboden, das Land, I) im allg.: a) der Erdkörper, die Erde, terrae motus, Erdbeben, Cic. u.a.: terra in mundo sita est, Cic.: hunc statum esse huius totius mundi atque naturae, rotundum ut caelum, terra ut media sit, Cic.: terrā caeloque (auf Erden u. am H.) aquarum penuria est, Curt. – im Ggstz. zum Meere, terrae marisque cursus, Verg.: dah. terrā, zu Lande, iter Brundisium terrā petere, Cic.: terrā eodem pergit, Liv.: terrā marique, Cic., od. mari terrāque, Plaut. u. Liv., od. et mari et terrā, Nep., od. pelago terrāque, Ov., zu Wasser und zu Lande, von der Land- und Seeseite (dah. sprichw., terrā marique alqm conquirere, jmd. an aller Welt Enden, überall suchen, Vatin. in Cic. ep. 5, 9, 2: terrā marique omnia exquirere, durchsuchen, Sall. Cat. 13, 3): quisquis mari, quisque terrā venerit, Liv.: hic (moenibus) inclusus non terrā, non mari quicqnam sui iuris cernere, Liv. – in terris, auf Erden, Cic. Cael. 12. Hor. ep. 2, 2, 157. Sen. prov. 2, 6, 9: hanc vitam in terris agere, Verg. georg. 2, 538. – sub terras (in die Unterwelt) ire, Verg. Aen. 4, 654: sub terris (in der Unterwelt) sint iura deûm et tormenta nocentum, Prop. 3, 5, 39. – b) die Erde = das Erdreich, α) übh.: glaeba terrae, Liv.: glaebae terrarum, Lucr.: terram edere (wie γην εσθίειν), Erde essen = ungenießbare Dinge zu sich nehmen, Cels. 2, 7: terra non bibitur, Erde (v. der Hefe), Vopisc. Firm. 4, 5. – mihi terram inice, wirf Erde auf mich, Verg.: eam voraginem coniectu terrae explere, Liv.: has (rates) terrā atque aggere integere, Caes.: manibus sagulisque terram exhaurire, Caes.: aquam terramque petere od. poscere, s. aqua. – terrae filius, Erdensohn = ein unbekannter Mensch, Cic. ep. 7, 9, 1 u. ad Att. 1, 13, 4. Pers. 6, 59; vgl. Min. Fel. 21, 7 u. Lact. 1, 1, 1: terrā orti, Eingeborene, Autochthonen, Quint. 3, 7, 26. – β) die Erde in bezug auf die Beschaffenheit, der Boden, ea, quae gignuntur e terra, die Erd- od. Bodenerzeugnisse, Cic.: terra argillosa aut lapidosa, Varro: terra aut arida aut satiata, Sen.: terra praepinguis et uvida, Colum.: terra sterilis et emoriens, Curt.: neque aliud est colere quam resolvere et fermentare terram, Colum. – c) die Erde = der Erdboden, terrae hiatus, Ov., Sen. u.a. (u. so repentini terrarum hiatus, Cic.): in eo loco dehisse terram, Varro LL. (u. so dehiscat mihi terra! die E. möge sich vor mir auftun, mich verschlingen! Verg.): terram obtueri od. intueri, zur E. sehen, Plaut. u. Caes.: de terra saxa tollere, Cic.: alqm ad terram dare, zu Boden schlagen (strecken), werfen (schleudern), Plaut. u. Liv.: u. so alqm affligere ad terram, Plaut., od. terrae, Ov.: alqm pronum in terram statuere (stauchen), Ter. – d) das einzelne Land, die Landschaft, abire in alias terras, in andere Länder, Cic.: in ea terra, Cic.: terra mea, Ov.: apposit. (s. Drak. Liv. 25, 7, 4), terra Arabia, Plaut.: terra Italia, Varro u. Liv.: terra Africa, Auct. b. Afr. – Plur. terrae, die einzelnen Länder zusammengenommen, die Erde, die Welt, terrae ultimae, Cic.: has terras incolentes, Cic.: pecunia quanta sit in terris, Cic.: orbis terrarum, der Erdkreis, Cic.: orbis terrarum omnium, Cic.: Carthaginienses principes terrarum, Liv.: populus princeps omnium terrarum, Liv. – solvent formidine terras, poet. = die Welt, die Menschen, Verg.: u. so terras coërceat omnes, Ov. – Genet. plur. oft partit. bei Advv. loci, ubi terrarum sumus? wo sind wir doch in aller Welt? Cic.: so auch ubicumque terrarum, Cic.: abire quo terrarum possent, Liv.: quoquo hinc asportabitur terrarum, Ter.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. in Cic. ep.: nec usquam terrarum etc., Iustin. – II) personifiz., Terra, die Erde als Göttin, gew. Tellus, Cic. de nat. deor. 3, 52. Varro LL. 5, 57; r.r. 1, 1, 5. Ov. fast. 6, 299. – / in den Augurbüchern tera, s. Varro LL. 5, 21. – archaist. Genet. Sing. terrai, Lucr. 1, 212 u.a., terras, Naev. bell. Pun. 1. fr. 18 Vahlen.
-
13 terra
terra, ae, f. (›das Trockene‹; vgl. τερσαίνω neben torreo u. ex-torris), die Erde, im Gegensatz zum Himmel, zum Meere, zur Luft usw., der Erdkörper, der Erdboden, das Land, I) im allg.: a) der Erdkörper, die Erde, terrae motus, Erdbeben, Cic. u.a.: terra in mundo sita est, Cic.: hunc statum esse huius totius mundi atque naturae, rotundum ut caelum, terra ut media sit, Cic.: terrā caeloque (auf Erden u. am H.) aquarum penuria est, Curt. – im Ggstz. zum Meere, terrae marisque cursus, Verg.: dah. terrā, zu Lande, iter Brundisium terrā petere, Cic.: terrā eodem pergit, Liv.: terrā marique, Cic., od. mari terrāque, Plaut. u. Liv., od. et mari et terrā, Nep., od. pelago terrāque, Ov., zu Wasser und zu Lande, von der Land- und Seeseite (dah. sprichw., terrā marique alqm conquirere, jmd. an aller Welt Enden, überall suchen, Vatin. in Cic. ep. 5, 9, 2: terrā marique omnia exquirere, durchsuchen, Sall. Cat. 13, 3): quisquis mari, quisque terrā venerit, Liv.: hic (moenibus) inclusus non terrā, non mari quicqnam sui iuris cernere, Liv. – in terris, auf Erden, Cic. Cael. 12. Hor. ep. 2, 2, 157. Sen. prov. 2, 6, 9: hanc vitam in terris agere, Verg. georg. 2, 538. – sub terras (in die Unterwelt) ire, Verg. Aen. 4, 654: sub terris (in der Unterwelt) sint iura deûm et tormenta nocentum, Prop. 3, 5, 39. – b) die Erde = das Erdreich, α)————übh.: glaeba terrae, Liv.: glaebae terrarum, Lucr.: terram edere (wie γην εσθίειν), Erde essen = ungenießbare Dinge zu sich nehmen, Cels. 2, 7: terra non bibitur, Erde (v. der Hefe), Vopisc. Firm. 4, 5. – mihi terram inice, wirf Erde auf mich, Verg.: eam voraginem coniectu terrae explere, Liv.: has (rates) terrā atque aggere integere, Caes.: manibus sagulisque terram exhaurire, Caes.: aquam terramque petere od. poscere, s. aqua. – terrae filius, Erdensohn = ein unbekannter Mensch, Cic. ep. 7, 9, 1 u. ad Att. 1, 13, 4. Pers. 6, 59; vgl. Min. Fel. 21, 7 u. Lact. 1, 1, 1: terrā orti, Eingeborene, Autochthonen, Quint. 3, 7, 26. – β) die Erde in bezug auf die Beschaffenheit, der Boden, ea, quae gignuntur e terra, die Erd- od. Bodenerzeugnisse, Cic.: terra argillosa aut lapidosa, Varro: terra aut arida aut satiata, Sen.: terra praepinguis et uvida, Colum.: terra sterilis et emoriens, Curt.: neque aliud est colere quam resolvere et fermentare terram, Colum. – c) die Erde = der Erdboden, terrae hiatus, Ov., Sen. u.a. (u. so repentini terrarum hiatus, Cic.): in eo loco dehisse terram, Varro LL. (u. so dehiscat mihi terra! die E. möge sich vor mir auftun, mich verschlingen! Verg.): terram obtueri od. intueri, zur E. sehen, Plaut. u. Caes.: de terra saxa tollere, Cic.: alqm ad terram dare, zu Boden schlagen (strecken), werfen (schleudern), Plaut. u. Liv.: u. so alqm affligere ad terram, Plaut., od. terrae, Ov.: alqm pro-————num in terram statuere (stauchen), Ter. – d) das einzelne Land, die Landschaft, abire in alias terras, in andere Länder, Cic.: in ea terra, Cic.: terra mea, Ov.: apposit. (s. Drak. Liv. 25, 7, 4), terra Arabia, Plaut.: terra Italia, Varro u. Liv.: terra Africa, Auct. b. Afr. – Plur. terrae, die einzelnen Länder zusammengenommen, die Erde, die Welt, terrae ultimae, Cic.: has terras incolentes, Cic.: pecunia quanta sit in terris, Cic.: orbis terrarum, der Erdkreis, Cic.: orbis terrarum omnium, Cic.: Carthaginienses principes terrarum, Liv.: populus princeps omnium terrarum, Liv. – solvent formidine terras, poet. = die Welt, die Menschen, Verg.: u. so terras coërceat omnes, Ov. – Genet. plur. oft partit. bei Advv. loci, ubi terrarum sumus? wo sind wir doch in aller Welt? Cic.: so auch ubicumque terrarum, Cic.: abire quo terrarum possent, Liv.: quoquo hinc asportabitur terrarum, Ter.: migrandum Rhodum aut aliquo terrarum, Brut. in Cic. ep.: nec usquam terrarum etc., Iustin. – II) personifiz., Terra, die Erde als Göttin, gew. Tellus, Cic. de nat. deor. 3, 52. Varro LL. 5, 57; r.r. 1, 1, 5. Ov. fast. 6, 299. – ⇒ in den Augurbüchern tera, s. Varro LL. 5, 21. – archaist. Genet. Sing. terrai, Lucr. 1, 212 u.a., terras, Naev. bell. Pun. 1. fr. 18 Vahlen. -
14 terra
terra ae, f [TERS-], the earth: locata in mediā sede mundi: umbra terrae.—Person., as a goddess, Terra, Earth, C., O.— The land: res invectae ex terrā: aditum habere ab terrā, Cs.: ipse terrā eodem pergit, L.: nationibus terrā marique imperare, by land and sea: mari terrāque bella commissa: et mari et terrā, N.: mari atque terrā, S.— The ground, earth: terrae motūs, earthquakes: quae gignuntur e terrā: mei sub terras ibit imago, i. e. to the underworld, V.— Soil, earth, ground: terrae filius, son of earth: aquam terramque ab Lacedaemoniis petere, water and earth (in token of subjection), L.: Sicco terram spuit ore viator, V.— A land, country, region, territory: mea, O.: in hac terrā: Gallia, Cs.: eae terrae: qui terras incolant eas, etc.: (Cimbri) alias terras petierunt, Cs.: Terrarum curam accipere, of the nations, V.: Ostendent terris hunc tantum fata, i. e. to men, V.—In the phrase, in terris, in all lands, on earth, in the world: pecunia quanta est in terris, in the world: ruberes, Viveret in terris te si quis avarior, H.—In the phrase, orbis terrarum, or orbis terrae, the world, whole world, all nations: totum orbem terrarum nostro imperio teneri: senatus, id est, orbis terrae consilium.— Plur gen., with adv. of place: Quoquo hinc asportabitur terrarum, to whatever part of the world, T.: ubi terrarum esses, where in the world.* * *earth, land, ground; country, region -
15 terra
I ae f.1)а) земля ( tollere saxa de terrā C)t. contĭnens Cs — континент, материкterrae motus C, Sen — землетрясениеб) почва ( ex terra sucum trahĕre C); суша ( terrā manque C); земная поверхностьsub terras C, V — в адterrae filius C — (какой-то) человек, незнакомецterram alicui injicĕre V — хоронить кого-л.aquam terramque petĕre (poscĕre) L etc. — требовать воды и земли ( как знаков изъявления покорности)alicui aquam terramque adimĕre C — лишать кого-л. воды и земли, т. е. объявлять вне закона2) тж. pl. земля, страна, край ( abire in alias terras Cs)terrae, orbis terrae и orbis terrarum C etc. — (вся) земля, мир, иногда Римская империяin terris и per terras C — на земле, на светеubi terrarum? C — где на свете?, где именно?nusquam terrarum Just — нигде в мире, решительно нигдеII Terra, ae f. C, O = Tellus -
16 wo
wo, I) als Fragepartikel: ubi? ubinam? quo loco? quo loci? (dieses meist in indirekter Frage, z.B. se nescire, quo loci esset). – wo in aller Welt? ubi gentium? ubi terrarum? – II) als relative Partikel: ubi; quā. – Ost ist es durch qui, quae, quod auszudrücken, z.B. das Haus, wo ich geboren bin, domus, in qua natus sum: in allen Zugängen, wo man sich nähern konnte, ad omnes aditus, quā adiri poterat. – wo auch, wo nur, quā modo (auf welchem Wege oder Punkte nur, bedingend, z.B. quā modo praeirent duces); quāquā (an welchem Orte nur, z.B. incedit oder iret); quacumque in parte (auf welchem Teile nur, z.B. ipse, quacumque in parte premi ac laborare senserat suos, impigre ferebat opem); ubivis (wo man nur immer will, an jedem beliebigen Orte); ubiubi (wo nur immer, an welchem Ortees nur immer sei, wenn man auf eine bestimmte Ortsbezeichnung verzichtet); ubicumque (wo nur immer, an allen u. jeden Orten, die es geben mag). – irgend wo, s. irgendwo. – III) als Bedingungspartikel: si (vgl. übh. »wenn«). – wo aber, si autem: wo nicht, nisi. si non (s. »wenn« den Untersch.); sin minus. sin secus (wo aber nicht): wo nicht... so, s. sonst no. I: wo mir recht ist, si recte memini: wo ich nicht irre, nisi fallor.
-
17 verus
vērus, a, um, adj. [etym. dub.; cf. Zend var, believe; Sanscr. var, choose, wish], true, real, actual, genuine, etc. (opp. falsus, fictus).I.Lit.:B.secerni blandus amicus a vero et internosci tam potest adhibitā diligentiā, quam omnia fucata et simulata a sinceris atque veris,
Cic. Lael. 25, 95:perspicere, quid in quāque re verum sincerumque sit,
id. Off. 2, 5, 18:vera an falsa,
Ter. And. 5, 4, 19:res vera (opp. ficta),
Cic. Lael. 7, 24:verus ac germanus Metellus,
id. Verr. 2, 4, 66, § 147; cf.:ipsus verus Harpax,
Plaut. Ps. 4, 7, 111:vera mea uxor,
id. As. 1, 1, 46 (dub.;al. verum): color,
Ter. Eun. 2, 3, 27:vultus,
id. And. 5, 1, 20:via,
Plaut. Cas. 2, 6, 17:vera et perfecta amicitia,
Cic. Lael. 6, 22:vera, gravis, solida gloria,
id. Phil. 5, 18, 50:decus,
id. Rep. 6, 23, 25:causa verissima,
id. Ac. 2, 4, 10:virtus,
Hor. C. 3, 5, 29:dolores,
id. Ep. 1, 17, 57:amicus,
id. A. P. 425:nati,
legitimate, Prop. 2, 9, 17:verius ergo quid sit,
Mart. 8, 76, 7:ut verum esset, suā voluntate sapientem descendere, etc.,
Cic. Rep. 1, 6, 11:id si ita est, ut, etc.... sin autem illa veriora, ut, etc.,
id. Lael. 4, 14.—Subst.: vērum, i, n., what is true or real, the truth, the reality, the fact:II.interesse oportet, ut inter rectum et pravum, sic inter verum et falsum,
Cic. Ac. 2, 11, 33:notionem veri et falsi nullam habere,
id. ib.:verum dicere,
Plaut. Am. 1, 1, 89; Ter. And. 2, 6, 6:si simile veri quid invenerim,
Cic. Ac. 2, 20, 66; id. Rep. 3, 5, 8:si verum scire vis,
id. Att. 12, 41, 3:si verum quaerimus,
id. Tusc. 2, 23, 55:verum quidem si audire volumus,
id. Brut. 73, 256:verum non libenter audire,
Mart. 8, 76, 8:minor est tua gloria vero,
Ov. H. 15 (16), 143:ut quid hujus veri sit, sciam,
Plaut. Aul. 4, 10, 72; cf.:non pervident quid sit in vero,
actually, really, Lact. 1, 17, 1.—So the freq. construction of the gen. veri with similis, similiter, and similitudo (by many also joined together [p. 1979] in one word, verisimilis, etc.):narrationem jubent veri similem esse,
Cic. de Or. 2, 19, 80:id quod veri simile occurrit,
id. Tusc. 2, 2, 5:veri simillimum mihi videtur, quodam tempore, etc.,
id. Inv. 1, 3, 4:veri similiora,
id. N. D. 1, 24, 66:res similis veri,
Liv. 26, 38, 9:simillimum veri,
Cic. Tusc. 5, 4, 11:quod est magis verisimile,
Caes. B. G. 3, 13:veri similiter fingere,
App. Mag. p. 293:veri similius,
id. ib. and p. 312; Tert. Apol. 16:veri similitudinem sequi,
Cic. Ac. 2, 33, 107; Sen. Ben. 4, 33, 2; genuine, Plin. 34, 7, 17, § 66; cf., in a reversed order: similitudo veri,
Cic. Part. Or. 11, 40; id. Univ. 3:res facit controversiam aut de vero aut de recto aut de nomine,
respecting fact, id. Or. 34, 121:nec procul a vero est, quod,
from the truth, Ov. Tr. 5, 6, 27:ex vero positum permansit Equiria nomen,
id. F. 2, 859:in vero esse,
to be true, Lact. 1, 11, 31; 1, 17, 1:teneras aures mordaci radere vero,
Pers. 1, 107.— Plur.:recta et vera loquere,
Plaut. Capt. 5, 2, 7:vera dico,
id. Am. 1, 1, 239; 2, 1, 12; 2, 2, 55 al.:artem se tradere vera ac falsa dijudicandi,
Cic. de Or. 2, 38, 157:qui species alias veris... caput (= alias ab iis quae verae sunt, Orell.),
Hor. S. 2, 3, 208:adjecta veris credibilis rerum imago,
Quint. 4, 2, 123:vis dicam tibi veriora veris?
Mart. 6, 30, 6.Transf.A.Like rectus, consonant with reason or good morals, i. e. right, proper, fitting, suitable, reasonable, just (class.):2.ah, Idnest verum?
Ter. And. 4, 1, 5:cum aliquid verum ac rectum esse dicitur,
Cic. Leg. 3, 15, 34:quod est rectum, verum quoque est,
id. ib. 2, 5, 11:omnia recta, vera,
id. Tusc. 3, 27, 64:lex vera atque princeps,
id. Leg. 2, 4, 10:quibus peritia et verum ingenium est,
Sall. H. 1, 111 Dietsch:ea, si vera existimare voles, maxume hortabuntur,
id. ib. 4, 61, 3 ib.:nil Grosphus nisi verum orabit et aequum,
Hor. Ep. 1, 12, 23.—Esp., verum est, with subject-clause (so most freq. = aequum est, etc.):3.neque verum esso, qui suos fines tueri non potuerint, alienos occupare,
Caes. B. G. 4, 8:(Cato) negat verum esse, allici benevolentiam cibo,
Cic. Mur. 35, 74:verum est, (agrum) habere eos, quorum sanguine ac sudore partus sit,
Liv. 2, 48, 2; 3, 40, 11; 24, 48, 11;28, 13, 7: metiri se quemque suo modulo ac pede, verum est,
Hor. Ep. 1, 7, 98; id. S. 2, 3, 212:verius esse, Ti. Sempronio imperium habenti tradi exercitum quam legato,
Liv. 35, 8, 6:me verius unum Pro vobis foedus luere,
Verg. A. 12, 694: si verum est, with acc. and inf., if the view is correct, Cic. N. D. 3, 31, 77; Liv. 30, 26, 7.— Rarely with ut:praeclarum illud est, et, si quaeris, rectum quoque et verum, ut, etc.,
right and just, Cic. Tusc. 3, 29, 73:si verum est, quod nemo dubitat, ut populus Romanus superarit, etc.,
Nep. Hann. 1, 1.—Subst.: vērum, i, n., honor, duty:B.in senatu parsilla, quae vero pretium aut gratiam anteferebat,
Sall. J. 16, 1.—Speaking or containing the truth, true, veracious, = veridicus (rare):A. 1.sum verus?
Ter. And. 2, 5, 12:vates,
Ov. H. 16, 123:Apollinis os,
id. M. 10, 209:judicium viri eruditissimi ac super ista verissimi,
Plin. Ep. 9, 25, 2; 2, 9, 4; cf.:quo viro nihil firmius, nihil verius,
id. ib. 4, 22, 3:verissimus et sapientissimus judex,
most conscientious, Cic. Rosc. Am. 30, 84.— Advv.Lit., truly, just so, certainly, doubtless, even so, yes, as a confirmatory reply (ante-class. and rare, while vero is classical; v. vero init.): So. Facies? Ch. Verum, Ter. Heaut. 5, 3, 11; Plaut. As. 4, 2, 45. Ct. Men' quaerit? Sy. Verum, Ter. Ad. 4, 2, 4; id. Eun. 2, 3, 56; 5, 6, 18.—2.Transf.a.In gen., as a strongly corroborative adversative particle, but in truth, but not with standing, but yet; and after negative clauses, but even, but:(β).merito maledicas mihi, si id ita factum est: Verum haud mentior, resque uti facta, dico,
Plaut. Am. 2, 1, 23; 1, 2, 22; Ter. And. prol. 4; id. Eun. 1, 2, 103; id. Heaut. 3, 3, 37:in optimorum consiliis posita est civitatium salus: praesertim cum, etc.... Verum hunc optimum statum pravis hominum opinionibus eversum esse dicunt,
Cic. Rep. 1, 34, 51:quod ejus (Hermagorae) peccatum reprehendendum videtur, verum brevi,
id. Inv. 1, 9, 12:quae non dicunt, verum intellegi volunt,
Quint. 8, 5, 12:sed nos non, quid nobis utile, verum quid oratori necessarium sit, quaerimus,
Cic. de Or. 1, 60, 254: ea sunt omnia non a naturā, verum a magistro, id. Mur. 29, 61; Verg. E. 3, 35.—In the construction non modo (solum, tantum)... verum etiam (quoque), not only... but also:b.non modo agendo, verum etiam cogitando,
Cic. Cael. 19, 45; id. Verr. 2, 2, 66, § 161:non solum naturā et moribus, verum etiam studio et doctrinā,
id. Lael. 2, 6:non ingrato tantum, verum etiam invido et crudeli animo,
Just. 21, 6, 7:servavit ab omni Non solum facto, verum opprobrio quoque turpi,
Hor. S. 1, 6, 84: non modo... verum ne... quidem, not only not... but not even, Cic. Rep. 3, 30, 42.—In partic.(α).In a transition, but, yet, still (freq. and class.):(β).non edepol nunc, ubi terrarum sim scio, si quis roget... Ilicet, mandata eri perierunt una et Sosia, Verum certum'st confidenter hominem contra adloqui,
Plaut. Am. 1, 1, 183:deinde hoc vobis confirmo, etc.... verum quod ego laboribus, etc.... me persecuturum esse polliceor, etc.,
Cic. Verr. 1, 17, 51: verum schemata lexeôs duorum sunt generum, Quint. 9, 3, 2:verum etiamsi quis summa desperet,
id. 12, 11, 26:verum veniat sane,
Cic. Verr. 2, 2, 31, § 76 et saep.—Strengthened by enim, vero, and (in class. prose) enimvero, but truly, but indeed:verum enim, quando bene promeruit, fiat,
Ter. Ad. 2, 1, 47: verum vero inter offam atque herbam, ibi vero longum intervallum est, Cato ap. Gell. 13, 17, 1:verum hercle vero,
Plaut. Curc. 3, 5:si ullo in loco ejus provinciae frumentum tanti fuit, quanti, etc. Verum enim vero cum, etc.,
Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194; so,verum enim vero,
id. de Or. 3, 14, 54 N. cr.; Sall. C. 20, 10; Liv. 4, 4, 8.—In breaking off the current of discourse (cf. sed), but however, but:B.exspectabantur Calendae Januariae, fortasse non recte. Verum praeterita omittamus,
Cic. Phil. 5, 12, 31: verum quidem haec hactenus;cetera quotiescumque voletis,
id. Tusc. 3, 34, 84:sed hoc nihil ad me... Verum hoc (ut dixi) nihil ad me. Illud ad me, etc.,
id. de Or. 2, 32, 139.—vērō, in truth, in fact, certainly, truly, to be sure, surely, assuredly:b.eho, mavis vituperari falso, quam vero extolli?
Plaut. Most. 1, 3, 21:iste eum sese ait, qui non est, esse: et qui vero est negat,
id. Capt. 3, 4, 35: Tox. Amplectere sis. Lemn. Ego vero, id. Pers. 5, 1, 12; cf. Curt. 6, 3, 5: As. Ego non novi adulescentem vostrum. St. Veron'? As. Serio, Plaut. Truc. 2, 2, 47:veron' serio?
id. Merc. 4, 1, 19:itane vero obturbat?
Ter. And. 5, 4, 23: Ch. Vah, gloriare evenisse ex sententiā? Sy. Non hercle vero, verum dico, id. Heaut. 4, 5, 18:quod de domo scribis... ego vero tum denique mihi videbor restitutus, si, etc.,
Cic. Fam. 14, 2, 3; cf.even at the beginning of a letter: ego vero cupio te ad me venire,
I do really wish, id. ib. 14, 16, 10; so,ego vero vellem,
id. ib. 4, 6, 1:cum effusis gaudio lacrimis cupere vero diceret, etc.,
Liv. 27, 19, 12; Plin. Ep. 9, 20, 1.—Esp., in apodosis, tum vero: postea quam ad causam dicendam ventum est, tum vero sine metu omnes erant, etc.,
Cic. Verr. 2, 2, 29, § 70; Sall. J. 94, 3; Stat. Th. 1, 412; cf.tum, III. B. 1.—Ironically: sane quia vero hae mihi patent semper fores,
Ter. Eun. 1, 2, 9:multum vero haec eis jura profuerunt,
Cic. Verr. 2, 5, 47, § 124:turpem vero actionem, etc.,
id. Phil. 13, 11, 25:egregiam vero laudem refertis,
Verg. A. 4, 93.—With immo:immo vero indignum facinus faxo ex me audies,
Ter. And. 5, 2, 13. —In corroborative replies, yes, certainly, by all means, assuredly, etc. (class.; while verum in this sense is only ante-class.): De. An quid est etiam amplius? He. Vero amplius, Ter. Ad. 3, 4, 23; id. Eun. 3, 1, 12: M. Fuisti saepe, credo, in scholis philosophorum. A. Vero, ac libenter quidem, Cic. Tusc. 2, 11, 26:c.sed tu orationes nobis veteres explicabis? Vero, inquam, Brute,
id. Brut. 87, 300:tu vero, inquam, Tite,
id. ib. 85, 292:nos vero, inquit ille,
id. Fin. 4, 28, 80: M. Cadere, opinor, in sapientem aegritudinem tibi dixisti videri. A. Et vero ita existimo, id. Tusc. 3, 6, 12.—With immo, nay rather: De. Quin tu mi argentum cedo. Ph. Immo vero uxorem tu cedo, Ter. Phorm. 5, 8, 43:sed da mihi nunc, satisne probas? Immo vero et haec, etc.,
Cic. Ac. 1, 3, 10:immo vero, inquit, ii vivunt, qui, etc.,
id. Rep. 6, 14, 14: S. Quid domi? pluresne praesunt negotiis tuis? L. Immo vero unus, inquit, id. ib. 1, 39, 61.—And, to strengthen negative answers, joined with minime: S. Quid? totam domum num quis alter, praeter te, regit? L. Minime vero, Cic. Rep. 1, 39, 61; 3, 32, 44; id. Ac. 1, 1, 2; id. Off. 3, 6, 29 al.—In urgent or encouraging expostulation, but, though, however, etc.: Ni. Cape hoc tibi aurum, Chrysale, i, fer filio. Ch. Non equidem accipiam. Ni. Cape vero:d.odiose facis,
take it though, Plaut. Bacch. 4, 9, 139:respice vero,
id. Ep. 1, 1, 3:ostende vero,
id. ib. 5, 2, 58:minue vero iram,
Ter. Phorm. 2, 3, 88.—To indicate a climax, even, indeed:2.neque solum in tantis rebus, sed etiam in mediocribus vel studiis vel officiis, vel vero etiam negotiis contemnendum,
Cic. Rep. 1, 3, 4:quod cum tam multi homines audissent, statim ad me defertur: immo vero, ut quisque me viderat, narrabat,
id. Verr. 1, 7, 19:nec vero jam meo nomine abstinent,
id. Rep. 1, 3, 6:neque vero id satis habuit,
Nep. Epam. 4, 5.—Transf., as a strongly corroborative adversative particle, but in fact, but indeed, however (always placed after a word):C.ne T. quidem Postumius contemnendus in dicendo: de re publicā vero non minus vehemens orator, quam bellator fuit,
Cic. Brut. 77, 269:non vero tam isti (sc. mortui sunt) quam tu ipse, nugator,
id. Sen. 9, 27:dixisti non auxilium mihi, sed me auxilio defuisse. Ego vero fateor hercule, quod viderim mihi auxilium non deesse, idcirco me illi auxilio pepercisse,
id. Planc. 35, 86; id. Rep. 1, 7, 12:ubi per exploratores Caesar certior factus est, tres jam copiarum partes Helvetios id flumen transduxisse, quartam vero partem citra flumen Ararim reliquam esse,
Caes. B. G. 1, 12.—In transitions:age vero ceteris in rebus quali sit temperantiā, considerate,
Cic. Imp. Pomp. 14, 40:nec vero tibi de versibus respondebo,
id. Phil. 2, 8, 20.—vērē, according to truth, truly, really, in fact; properly, rightly, aright:hoc quom fit, ibi non vere vivitur,
Ter. Heaut. 1, 1, 102 Fleck.:honestum, quod proprie vereque dicitur, id in sapientibus est solis,
Cic. Off. 3, 3, 13:quis putare vere potest, etc.,
id. Rep. 1, 17, 28:vere ducere,
id. ib. 1, 38, 60:verene hoc memoriae proditum est? etc.,
id. ib. 2, 15, 28:immo, si vere volumus dicere, jam incohavit bellum,
Liv. 41, 23, 13:omnia vere vates locuta est,
Verg. A. 6, 188:vere an dolo,
Spart. Sev. 5.— Comp.:libentius quam verius,
Cic. Mil. 29, 78:Ligures latrones verius quam justi hostes,
Liv. 40, 27, 10.— Sup.:verissime loquor,
Cic. Att. 5, 21, 7:verissime dicere,
id. Rep. 2, 4, 8. -
18 οπη
I.ἥ [ὄψ II]1) дыра, прореха (sc. τοῦ τριβωνίου Arph.)2) яма, пещера(ἐν τῇ γῇ Arst.)
3) дымовое отверстие (в крыше) Arph.II.1) (туда), кудаἄρχ΄, ὅ. σε θυμὸς κελεύει Hom. — веди, куда велит твое мужество;
τουτ΄ ἤδη ὅ. ἀποβήσεται, ἄδηλον Plat. — к чему это приведет, неясно;ὅ. γῆς Eur. etc. (лат. ubi terrarum) — в какое бы место ни, куда бы ни, тж. где бы ни2) (там), гдеὅ. ἂν τύχωσι τῆς γῆς Plat. — где бы они ни находились
3) (так), как, каким образомὅ. δυνατον Xen. — так, как возможно;
εἴτε ὅ. δέ καὴ ὅπως Plat. — таким ли, или иным способом;ὅ. ἂν δοκῇ ἀμφοτέροις Thuc. — если бы так было угодно обоим -
19 οπου
ион. ὅκου adv. relat.1) где(ὅ. τὰ δώματ΄ ἐστὴν Οἰδίπου Soph.)
ὅ. ἂν τύχῃ τῶν λεγομένων Plat. — в любом месте (досл. где придется в) речи;ὅ. γῆς Plat. (лат. ubi terrarum) — где на свете, где именно;ἐσθ΄ ὅ. Aesch. — бывает кое-где, т.е. иногда;ὅκου δή Her. — где-то2) куда(ὅ. βέβηκεν, οὐδεὴς οἶδε Soph.)
3) когдаὅ. τις λόγος γένοιτο περὴ Σπαρτιατῶν Xen. — когда речь заходила о спартанцах;
ὅ. μέν … ὅ. δέ … Plut. — в одних случаях …в других случаях …(см. тж. в 1: ἔσθ΄ ὅ. и οὐκ ἔσθ΄ ὅ.)4) (преимущ. с γέ) так как, поскольку, еслиὅ. γε καὴ ἡμῶν ἑκάστῳ τοσαῦτα δέδωκεν Xen. — (Кир очень богат), поскольку ( или если) каждому из нас он столько дал
-
20 HVAR
* * *adv.1) where, in or at what place (h. vartu í nótt, eða h. er þitt heimili?); h. skulu vit á leita? where shall we search?;2) where, to what place, whither (sé ek nú, h. sök horfir);3) anywhere; hér framarr en h. annars staðar, here more than anywhere else;4) in each place (urðu þrjú þing í hverjum fjórðungi ok skyldu þingnautar eiga hvar saksóknir saman); hér ok h., here and there, now here now there; víðast h., in most places, in most instances; h. sem, wherever (h. sem hann fór);5) ever so, very; h. fjarri, ever so far, very far Off (ek ligg einn í húsi ok kerling mín, en h. fjarri öðrum mönnum); víðara h., ever so much farther (um allt Hálogaland ok þó víðara h.); h. meiri, ever more, much more (ek skal þó h. meiri stund á leggja).* * *adv. interrog. and indef., [Ulf. hwar = που; A. S. hwær; Old Scot. qubar; Engl. where; Germ. wo; Dan. hvor]:I. interrog. where? direct and indirect; in endless instances indirect after the verbs vita, sjá, heyra spyrja…, hvar, to know, see, hear, ask…, Vsp. 5, 22, Hm. i, Ýt., Höfuðl. 3; kveða á, hvar koma skal, Grág. i. 46; hvar við skyldi auka, Ib. 5; þeir fundu hvar upp var rekin kista Kveldúlfs, Eg. 129 and prose passim.β. followed by a subj., hvar viti? hvar hafi? hvar muni? Lex. Poët.γ. with a prep.; hvar skulum vit á leita, where shall we go and seek? Nj. 3; greina hvar þetta heyrir til, whereto, Fms. ii. 260.2. with the notion of whither; eigi vitum ver hvar hann for, N. G. L. i. 218; hvar hann skyldi stefna, Fas. iii. 543; sé ek nú hvar sök horfir, Hrafn. 11.3. with particles; hvar fyrir? wherefore? why? Fms. iv. 47; þeir spyrja, hvar til þessi svör skulu koma, i. 3, passim; hvar kvómu feðr okkrir þess (staðar understood) at…, hvar nema alls hvergi, Ísl. ii. 236; hvar landa ertu þess faeddr, where in the world art thou born? Lat. ubi terrarum? Fas. ii. 534.II. indef. anywhere; allir hlutir verða bjartari á glerinu í sólskini en hvar annarstaðar, Hom. 128; hér eru vötn verri en hvar annarstadar, Stj. 609; hér framar enn hvar annarstaðar, Fb. i. 236.2. in each place; urðu þrjú þing í hverjum fjórðungi ok skyldu þingu-nautar eiga hvar ( in each) saksóknir saman, Íb. 9; Duná ( Danube) kemr í sjau stöðum mikil hvar (IB seven arms, each of which is great) saman í sjó, Rb.; turturar eru fair hvar saman, Hom. 65.3. hvar sem, hvar es, and in old MSS. and poems contracted hvars, wheresoever; hvar sem hann for, hvar sem þeir kvámu, Fms. i. 62, vii. 21: with a local genitive, hvar lands er kom, wherever he came, Ód. 8; hvar þess er ( wheresoever that) maðr hefir þann eið unninn, Grág. i. 56; hvar landa sem þú ert, Fs. 23; hvar þess er aðrir taka fyrst arf, 191; hvar helzt, id., Hom. 155.4. hér ok hvar, here and there, now here now there, Nj. 142, Fms. i. 136, vii. 294, 301, 324, viii. 61, ix. 362, Sks. 566; víða hvar, far and wide, in many places; víðast hvar, in most places, in most instances, Skald. H. 3. 42, freq. in mod. usage.5. ever so, very; hvar fjarri, ever so far, very far off; en þegar er Arnljótr laust við geislinum þá var hann hvarr fjarri þeim, Ó. H. 153; honum kastaði mjök upp or húsunum svá hátt at hvar fjarri kom niðr, Sturl. i. 161 C, Orkn. 114; hann laust hann svá mikit högg at hann kom hvar fjarri niðr, El. 100; hugr þinn er mér h. fjarri, Stj. 417, Hom. (St.) 43: with a compar., um allt Hálogaland ok þó víðara hvar, in all H. and ever so much farther, Fas. ii. 504; hvar meiri, evermore; ek skal þó hvar meiri stund ( with ever more zeal) á leggja hennar mál en ek ætlaða, Fms. x. 106.III. relat. only in later writers, Dipl. v. 3, Mar. passim; hvar til (whereunto, to which) Bjarni bauð ekki fremr en áðr, Dipl. iii. 11.B. In COMPDS, intens. = ever, mostly in poetry: hvar-brigðr, adj. ever shifty, fickle, Fms. x. (in a verse). hvar-dyggr, adj. ever true, faithful, Lex. Poët. hvar-gegn, adj. ‘ever-gain,’ straightforward, upright, Fms. xi. 314 (in a verse). hvar-góðr, adj. ever good, Lb. 13. hvar-grimmr, adj. savage, Lex. Poët. hvar-kunnr, adj. ‘ever-known,’ famous, Hallfred. hvar-kvæntr, part. polygamous, having ‘a wife in every port;’ a rendering of ‘gentern procacissimam,’ of the Vulgate, Deut. xxviii. 50, Stj. 345. hvar-leiðr, adj. ‘ever-loathed,’ detested, Hkv. i. hvar-lofaðr, adj. ever praised, Geisli 16. hvar-mikill, adj. ever great, Clem. 47.
См. также в других словарях:
ELECTRINA Pocula — Magnatibus olim in pretio fuisse, docet Trebellius Pollio: Quietus Tyrannus electridem pateram, quae in medio vultum Alexandri haberet, et in circuitu omnem historiam contineret, signis brevibus et minutulis, Pontifici propinavit. Lamprid. item… … Hofmann J. Lexicon universale
OPHIR — signisicat cinerem, seu incinerationem, aut rectius cineream, pulverulentam terram, Ebraice Gap desc: Hebrew Estque nomen regioni et terrae sic dictae ab Ophir filio iectanis, nepote Eberi ex Gen. c. 10. v. 29. utpote qui cum fratre suo Havilah… … Hofmann J. Lexicon universale
Sintaxis latina — Han sido numerosas las propuestas de definición de oración a lo largo de la historia. Todas ellas comparten la concepción de la oración como el resultado de la asociación de un determinado tipo de contenido con una forma sintáctica específica. En … Wikipedia Español
PARTES — I. PARTES dictae Veteribus, quidquid e convivio decerpebatur et ministris aut mittebatur aut reservabatur, de quo ritu diximus suô locô. Lamprid. in Alex. Severo c. 37. Semper de manu sua Ministris convivii et panum partes aut olerum aut carnis… … Hofmann J. Lexicon universale
AURUM — I. AURUM post reliqua metalla demum repertum est, velut dubitante secum Naturâ, an id luci permittere veller, quod homini tantopere esset nociturum. Certe iustissimum Plinii votum, l. 33. c. 1. Utinam posset e vita in totum abdicari aurum, sacra… … Hofmann J. Lexicon universale
RYSVICUM i. e. RYSWYK — RYSVICUM, i. e. RYSWYK pagus celebris, et peramoenus Hollandiae, suburbanus Hagae Comitum, Potentissimi, Augustissimi, Felicissini, Serenissimi VILHELMI III. Magnae Britanniae Regis, Castro sumptuosissimo, magnificentissimo nobilitatus; in cuius… … Hofmann J. Lexicon universale
Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire A B … … Wikipédia en Français
ITALIA — I. ITALIA apud vetustissimos Scriptores, Brutiorum proprie regio est, quam Phoenices dixêre Itariam, quasi Piceariam, propter picis copiam praestantiamque, ut Bochart, erudite demonstrat. Vide eum Parte prior. l. 2. c. 26. ut et quae dicta suo… … Hofmann J. Lexicon universale
ROMA — I. ROMA Latii in Italia urbs, de cuius origine et conditore diversa legimus apud auctores. Receptissima opinio est, a Romulo et Remo fratribus conditam fuisse, unde et nomen acceperit, an. primô septimae Olympiadis, teste Dionysiô Halicarnasseô,… … Hofmann J. Lexicon universale
NILUS — I. NILUS Aegypti Episcopus exustus, sub Diocletiano. Vide Lactantium, l. 5. c. 11: II. NILUS Africae fluv. celeberrimus, ut Asiae Ganges, et Indus, atque Europae Danubius. Plurima eius ab antiquis perhibentur, et celebrantur nomina. Nam et… … Hofmann J. Lexicon universale
FRANCI — pop. Germ. quorum reg. Franconia, ampla, quae et Francia Orientalis, ad Gallicae Franciae discrimen, nominatur; qui in Galliam traicientes, illi nomen Franciae indidêrunt, fuêruntqueve propterea Galli deinceps Francesi dicti apud Italos, et alios … Hofmann J. Lexicon universale
